Image Image Image Image Image Image Image Image Image Image
Scroll to top

Top

Object van de maand: Tinnen soldaatjes

Object van de maand: Tinnen soldaatjes

De vroegste tinfiguurtjes van Duitse makelij stammen uit de dertiende eeuw en werden in Maagdenburg ontdekt. In 1578 machtigde het stadsbestuur van Neurenberg de tingieters en juwe­liers om tinnen figuurtjes te maken als kinderspeelgoed. De Duitse graveurs van platte figuurtjes gebruikten aanvankelijk van hout gesneden figuurtjes als modellen, maar vanaf het eind van de zeventiende eeuw beschikten zij over vellen met zeer gedetailleerde afbeeldingen van soldatenuniformen uit tal van veldtochten. Hun soldaatjes varieerden erg in grootte. Hierin kwam pas verandering toen Johann Gottfried Hilpert, die “de vader van de tinnen soldaatjes” wordt genoemd, zijn figuurtjes standaardiseerde op een grootte van 5 tot 6 centimeter. De platte soldaatjes van de familie Hilpert bestonden eerst uit zuiver tin, later uit loodlegeringen.

De productie van speelgoedsoldaatjes groeide snel. De door afzonderlijke bedrijven geproduceerde soldaatjes verschilden nogal van afmeting. Een zekere standaardisering werd pas bereikt met de invoering van de Neurenbergse- of Heinrichsen schaal in het jaar 1840. Ernst Heinrichsen sloot met andere producenten een overeenkomst over een standaardmaat van 30mm. Deze platte soldaatjes werden in heel Europa een zeer geliefd speelgoed voor jongens. Bovendien werden zij in grote hoeveelheden naar Groot-Brittannië en Amerika geëxporteerd.

Sommige bedrijven werkten met een verbazingwekkend groot aantal vormen. Andere bedrijven streefden vooral naar een zo natuurgetrouw mogelijke uitvoering. Dit aspect kreeg vooral omstreeks 1900 bijzondere aandacht en leidde uiteindelijk tot de geheel driedimensionale soldaatjes. In hun streven naar meer realisme gingen verschillende Duitse bedrijven ertoe over hun figuurtjes enig reliëf te geven, door de lichamen van paarden en rijders enigszins bol te maken. Een paar Duitse fabrieken brachten in de negentiende eeuw ook massieve figuurtjes op de markt.

Verrassenderwijs kwam de grote doorbraak in de vervaardiging van realisti­sche figuurtjes aan het eind van de negentiende eeuw in Groot-Brittannië, waar tot dan toe nauwelijks speelgoedsoldaatjes werden geproduceerd. William Britain maakte holle, gegoten figuurtjes, die licht te hanteren en relatief goedkoop waren. Reeds vanaf het begin concentreerde dit bedrijf zich op absoluut correcte uniformen, beschilderd in de juiste kleuren. Het succes was zo groot dat Britain voor de Eerste Wereldoorlog zelfs soldaatjes naar Duitsland expor­teerde.