In verband met de aankomende kerstactiviteiten hebben we in december twee objecten van de maand, de stoommachine en het fornuisje.
Binnenkort verschijnt welke activiteiten we hebben rond deze twee objecten, dus hou de website in de gaten!

Stoommachines

Stoommachientjes werden als bouwpakketjes aangeboden. Jongetjes (en vaders) konden hiermee alvast hun technische vaardigheden ontwikkelen door ze zelf in elkaar te zetten om vervolgens ermee te kunnen spelen. Ze dienden als wetenschappelijke vermakelijkheden, net als microscopen, caleidoscopen en toverlantaarns.

Achter de uitvinding van de stoommachine schuilt een verhaal. De eerste stoommachine, een op stoom werkende waterpompinstallatie, werd in 1960 voltooid door de Fransman Dennis Papin. Papin was hoogleraar in de natuurwetenschappen en verdiende zijn brood met het maken van mechanisch speelgoed aan het hof van de Hertog van Kassel in Duitsland. Voor deze hertog maakte hij een waterpompinstallatie in het park. Helaas bleek dit hoogdruksysteem niet “waterdicht” te zijn. Papin kon zijn biezen pakken en vertrok naar Engeland. Hier wilde hij zijn geluk beproeven waar men kampte met instromend water in de ertsmijnen. Maar, helaas voor Papin, had Engeland zelf een werktuigbouwkundige, de heer Savery, die ook een stoommachine had ontwikkeld en hiervoor inmiddels patent had verkregen. Deze heer Savery was al lang en breed aan het pompen voordat Papin ooit de kans kreeg zijn plannen te verwezenlijken. Hierdoor ging Papin de geschiedenis in als uitvinder van de autoclaaf oftewel de papiniaanse pot. *

Wilesco (Duitsland) en Mamod (Engeland) zijn de bekendste namen onder de stoommachines. Vaak alleen als bouwpakket zijn ze verkrijgbaar in de betere modelbouwzaken.
In de periode 1870-1900 werden veel stoommodellen gemaakt door Gebrüder Bing, George Carette, Doll&Co en Ernst Plank.

In Speelgoedmuseum Kinderwereld treft men allerlei stoommachinetjes aan die voor diverse doeleinden/werkzaamheden te gebruiken waren.

*Autoclaaf/papiniaanse pot: een afgesloten metalen drukvat met vloeistof die door verwarming een hoge druk veroorzaakt waarmee men onder druk een proces kon starten, beïnvloeden of stoppen.

Fornuisje

Miniatuur keukengereedschap en fornuisjes boeien vrijwel alle kinderen en zelfs konings­kin­deren speelden hiermee.

Maar zeer weinig van dit huishoudelijk speelgoed is gemerkt en men moet ze dan ook dateren op grond van hun stijl en kwaliteit. Soms is het zelfs moeilijk om het land van herkomst met zekerheid te bepalen, daar de vervaardiging van dit speelgoed in de meeste gebieden op dezelfde wijze geschiedde.

Vanaf het midden van de negentiende eeuw werden keukentjes voorzien van een fornuisje van ijzer of blik; bedoeld om het kind voor te bereiden op het leven als volwasse­ne. De fornuisjes werden zo kompleet mogelijk geleverd, met name door de Firma Märklin, producent van een enorme variatie aan modellen, waarbij exemplaren zaten met zelfs zes werkende branders.

Tevens verkocht Märklin een aanzienlijk assortiment aan keukenbeno­digdheden in een verscheidenheid aan materialen, waaronder tin, Duits zilver, gelakt blik, ijzer en koper. Bij de duurdere sets werden zelfs kinderkookboeken meegeleverd.